Yazan: Jackie Weeks-Atkin
Alıntı: X-Rite Color Blog
Renk Algımız Bölüm 1:
Işığın Etkisi başlıklı yazımızda, görünür renk sektrumunun (biz gökkuşağı olarak biliyoruz) yaklaşık 380-720 nm dalga boylarındaki ışıkları içine aldığını açıkladık. İnsan gözü, bir renk spektrumu oluşturmak için görünür spektrumu kırmızı, yeşil ve mavinin en dominant bölgelerini ayırarak bu renkleri karıştırabiliyor.
Bugünkü konumuz olan additive ve subtractive renk modellerinin temeli bu.
RGB—Additive Primerler
Kırmızı, yeşil ve maviyi (additive primerler) farklı kombinasyonlarda ve değişken yoğunluk seviyelerinde karıştırarak doğadaki renklerin tamamını taklit edebiliriz. Eğer yansıtılan ışık saf kırmızı, yeşil ve mavi ışık karışımını içeriyorsa, göz onu beyaz algılar. Hiç ışık olmadığında ise göz onu siyah algılar.
İki saf additive primerin birleşiminden bir subtractive primer ortaya çıkar. Cyan, magenta ve sarının subtractive primerleri kırmızı, yeşil ve mavi renklerinin karşıtıdır.
Televizyonlar, cep telefonları, tabletler ve bilgisayar monitörleri additive renk sistemlerini kullanıyor çünkü bunlar yayıcı cihazlar. Karanlıkla başlıyorlar, renk spektrumunu oluşturmak için kırmızı, yeşil ve mavi ışığı ekliyorlar.
Bu cihazlar tarafından kullanılan renk oluşturma yöntemlerinin temelinde kırmızı, yeşil ve mavi ışık uyarısına verdiğimiz cevap bulunuyor. Tıpkı insan gözü gibi, bu cihazların da çok sayıda renk bilgisini bir seferde (ekranda) işlemesi gerekiyor. Bu cihazlar renkli bir illüzyon oluşturmak için gözün additive primerlere tepkisini taklit ediyor.
Örneğin, bir bilgisayar monitörü, küçük piksellerinde değişen yoğunluklarda kırmızı, yeşil ve mavi ışığı karıştırıyor. Bu pikseller o kadar küçük ve o kadar bir araya sıkıştırılmışlardır ki gözümüzün RGB tepkisi “aldatılarak” sadece üç rengin olduğu yerde çok çeşitli renklerin olduğu yanılgısına kapılır.
İşte size bir hile: Bilgisayar monitörünüzün ve TV’nin karşısına büyütücü bir cam koyun ve ne olduğuna bakın!*
CMY ve CMYK—Subtractive Primerler
Diğer taraftan matbaalar, renkleri kağıt ve diğer baskı altı malzemeler üzerine veriyor. Bu nedenle yansıyan ışıkla çalışmak zorunda kalıyorlar. Bunun için de, cyan, meganta ve sarının subtractive primerler kullanıyorlar.
Görünür spektrumda, cyan doğrudan kırmızının karşısında, magenta yeşil karşısında, sarı ise mavinin karşısında bulunuyor. Cyan, magenta ve sarı pigmentler beyaz, yansıtıcı bir baskı altı malzeme üzerinde bulunduğunda, her biri beyaz ışıktan, tam zıttı olanı tamamen absorbe ediyor (veya çıkartıyor). Baskı proseslerinde, beyaz kağıttan yansıyan kırmızı, yeşil ve mavi ışık miktarını kontrol etmek için cyan, meganta ve sarı mürekkepler kullanılıyor.
İki subtractive primer çakıştığında, bir additive primer üretilir.
Bu diyagram, bir rengi elde etmek için subtractive primerlerin zıtlarını ışıktan nasıl çıkardığını gösteriyor.
Subtractive renk baskısında, dört renkli (CMYK) baskı için dördüncü bir renk olarak siyah (K – anahtar anlamına gelen KEY kelimesini temsil ediyor) ekleniyor. Eğer siyahı elde etmek için sadece cyan, magenta ve sarı kullanırsak bu mürekkeplerdeki kirlilikler nedeniyle kahverengimsi bir renk elde ederiz. Siyah mürekkep görüntülerin ve grafikerin nötrleştirilmesine yardımcı olur ve gölgelere yoğunluk katar.
Tabii ki bu sadece renk modelleri ile ilgili basit bir giriş bilgisi. Daha fazla bilgi sahibi olmak için, Color Services’in eğitim kurslarına katılabilirsiniz (özellikle de Intro to Color Management’a ).
CMYK ve ötesi
Matbaaların CMYK ile baskı yapma konusundaki kusurlarının üstesinden nasıl geldiğini öğrenmek ister misiniz? Yakında ekleyeceğimiz Extended Gamut Printing konulu yazıyı okuyun. Bu yazıda sadece CMYk kullanılarak elde edilmesi çok zor olan renklerin basılması için çeşitli yolları keşfedeceğiz.
Editörün notu: (Bu giriş seviyesi bilgi veren makaleyi https://www.xrite.com/blog adresinden aldık ve çeviri yaptık. Renk ve yönetimine ilişkin makaleler için İngilizce yayınlanmış makaleleri bu adresten takip edebilirsiniz. Sözü geçen yazı için https://www.xrite.com/blog/5-tools-to-print-extended-gamut linkini kullanabilirsiniz. Ya da renk ile ilgili ve tabii ölçümü ve yönetimi ile ilgili tüm teknik sorularınız için X-Rite Türkiye Temsilcisi Odak Kimya uzmanları ile görüşebilirsiniz)
*Eğer elinizde büyütücü bir cam yoksa ne olacağını size söyleyeceğim. Bir büyütücü camı RGB cihazın karşısına koyarsanız, kırmızı, yeşil ve mavinin ekranda gördüğünüz renkleri nasıl meydana getirdiğini göreceksiniz.
#Xrite #RenkYonetimi #RGB #CMYK #OdakKimya
The post Additive ve Subtractive Renk Modellerinin Karşılaştırması appeared first on Matbaa Teknik.